Comparing antidepressant tapering strategies for paroxetine and venlafaxine (TEMPO)

Apeldoorn, 1 januari 2023

Overweegt u deel te nemen aan het TEMPO-onderzoek?

Lees dan onze tips voor vragen die u vooraf kunt stellen.

Hebt u positieve of negatieve ervaring met dit onderzoek en wilt u uw verhaal delen, bijvoorbeeld als ‘ervaringsverhaal’ op onze website? Laat het weten via info@verenigingafbouwmedicatie.nl

Pauline Dinkelberg, voorzitter

Je eigen tempo is het enige juiste tempo

                                                Je eigen tempo is het enige juiste tempo!

Dit is Ivan Fischer, dirigent bij het Concertgebouworkest. ‘Je eigen tempo, is het enige juiste tempo’ houdt hij z’n cursisten voor in een masterclass. Het is een van de dingen waarvan hij zegt dat het ‘breder toepasbaar’ is. We denken daarom dat hij er geen bezwaar tegen heeft dat wij de quote kapen om de basis van verantwoord afbouwen samen te vatten.

Patiënten en zorgverleners ervaren dat afbouwschema’s op maat die te allen tijde aangepast kunnen worden, werken bij het afbouwen.

Onlangs werd een belangrijke review gelanceerd, waarin de ervaringen van patiënten een centrale plaats krijgen. Onderzoeken zijn belangrijk, maar ‘wat goed werkt voor de groep, is niet automatisch het beste voor het individu’.

Die ‘wetenschap’ bevalt sommige zorgverzekeraars niet en we zien dat ze  ernaar neigen ‘vaste’ schema’s te willen hanteren.

Maar dat is zoiets als een orthopedisch schoenmaker die zich uit de markt prijst door zich te beperken tot 3 standaardmaten.

Wij doen ons best dit uit te dragen in gesprekken met bijvoorbeeld zorgverzekeraars, zoals VGZ. Deze zorgverzekeraar heeft ons gevraagd voorbeelden aan te dragen, waarbij ‘de patiënt tegen vergoedingsproblemen aanliep‘.

Het moet hierbij gaan om de antidepressiva die genoemd worden in het Multidisciplinair Document ‘Afbouwen SSRI’s & SNRI’s’. 

Met vriendelijke groet, namens het bestuur van Vereniging Afbouwmedicatie.

Inspectie moet afbouwschema antidepressiva in richtlijn spoedig laten aanpassen

Apeldoorn, 8 mei 2025

Bericht in Medisch Contact naar aanleiding van onze brief.

Meer informatie te verkrijgen via info@verenigingafbouwmedicatie.nl

 

Bericht:

‘Inspectie moet afbouwschema antidepressiva in richtlijn spoedig laten aanpassen’ 

 

De aanbevolen afbouwschema’s voor antidepressiva in de richtlijn depressie zijn schadelijk en moeten zo snel mogelijk worden aangepast. Daarvoor pleiten psychiater Jim van Os, de bedenker van de taperingsstrips, de Vereniging Afbouwmedicatie en nabestaanden in een brief aan de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).

In de brief aan de IGJ, gedateerd op 16 april, richten zij hun pijlen met name op een document over de afbouw van SSRI’s en SNRI’s (2018), waar de huidige richtlijn Depressie, opgesteld door de psychiatrievereniging NVvP, naar verwijst. De briefschrijvers vinden dat er ‘geen wetenschappelijk bewijs is dat deze schema’s voor alle patiënten aan wie ze volgens de richtlijn kunnen worden voorgeschreven veilig zijn.’ Zij verwijzen bovendien naar het de Britse richtlijn waarbij de afbouwschema’s ‘veel geleidelijker en daardoor ook veel veiliger zijn.’ De briefschrijvers hebben ‘persoonlijk of professioneel te maken gehad met de gevolgen van onveilige medicatieafbouw’, staat in de brief, die Medisch Contact in bezit heeft. Een van de briefschrijvers is de bedenker van de taperingsstrips, Harry Leurink. Een ander is Peter Groot, die samen met psychiater Jim van Os hier onderzoek naar deed. Beiden zetten zich al jaren in voor een zeer geleidelijke afbouw, bijvoorbeeld via taperingsstrips. De andere ondertekenaars hebben hun partner of kind verloren aan een – wat zij vermoeden – te snelle afbouw van antidepressiva.

NVvP

De briefopstellers stellen dat zij de afgelopen jaren herhaaldelijk geprobeerd hebben om via ‘de daarvoor verantwoordelijke partijen te komen tot een richtlijn met afbouwadviezen die patiënten beschermt en hen niet onnodig aan risico’s blootstelt.’ Maar aangezien die pogingen tevergeefs waren, hopen zij dat de IGJ ‘spoedig overleg met de opstellers van de richtlijn hebben voor de nodige aanpassingen dan wel intrekking van de richtlijn. De NVvP laat schriftelijk weten dat de richtlijn ‘met grote zorg en brede betrokkenheid, met een uitvoerige commentaar- en autorisatiefase,’ tot stand gekomen is. Specifiek benoemt de NVvP ook dat de standpunten van de briefschrijvers ‘serieus’ zijn meegenomen. En ook zijn er ‘aparte gesprekken gevoerd met enkele van hen om hun zorgen te bespreken’. De IGJ-woordvoerder laat weten zich op een reactie op de brief te beraden.

Polarisatie

Rondom afbouwmedicatie van met name antidepressiva bestaat al jaren debat, zoals Medisch Contact in 2022 beschreef, met name over de rol die taperingstrips hierin moeten spelen. Er loopt momenteel Nederlands gerandomiseerd onderzoek, de Tempo-studie, naar hoe de antidepressiva paroxetine en venlafaxine beter afgebouwd kunnen worden. Daarmee hopen de onderzoekers, van het Amsterdam UMC en Radboudumc, dat het document uit 2018 beter wetenschappelijk wordt onderbouwd.

 

Pauline Dinkelberg, voorzitter VAM

 

Verduidelijking van het basispakket-Standpunten Ook voor vergoeding afbouwmedicatie aub!!

Apeldoorn, 15 augustus 2024

 

Over de kronkel van de (voormalig) minister Conny Helder om geen standpunt van het Zorginstituut te vragen over de vergoeding van afbouwmedicatie, juist omdat patienten deze medicatie niet kunnen missen, schreven we al eerder.

(Als de link niet werkt; zoek dan op de website naar : ‘Alstublieft! Minister, vraag Zorginstituut om standpunt over vergoeding afbouwmedicatie!’)

Dit bericht eindigde met onze brief aan (voormalig) minister Pia Dijkstra om dat standpunt toch te vragen. Niets staat dat in de weg en zeker niet het vermeende gebrek aan bewijs.

Maar leer ons de overheid kennen; drie maanden (waarin de minister haar reactie moest afstemmen, zoals ze schrijft) werd weer een dood konijn uit de ambtelijke hoed getoverd. Inmiddels in verregaande staat van ontbinding.

Moest er nu werkelijk weer drie maanden gezwoegd worden om een ‘nieuw’ piketpaaltje van ‘niets doen’ te slaan in een traject van meer dan acht jaar?

Wij zijn wars van dergelijke praktijken en zijn een petitie gestart, waarin ‘duiding’ door het Zorginstituut wordt verzocht.

Enfin; we hebben weer een nette brief teruggestuurd, waarin we onder meer uitleggen dat het Zorginstituut (ZiNl) er flink naast zit wat betreft hun opvattingen over de onderzoeken naar afbouwmedicatie-op-maat.

ZiNl zou bijvoorbeeld van mening zijn dat het aantal deelnemers te klein zou zijn; bijna 3000. De onderzoeken waar ze blijkens hun website veel van verwacht(t)en en waar de VWS-ministers naar blijven verwijzen,  zijn het mislukte OPERA-onderzoek en het TEMPO-onderzoek waarvan de financiering stokt door te weinig aanwas van deelnemers (en dat terwijl ze er maar 200 nodig denken te hebben).

We kunnen ons natuurlijk druk maken om al dit geneuzel en dat doen we ook. Want het werkelijke probleem is dat patienten die afbouwmedicatie-op-maat niet kunnen betalen, bij voortduring verstoken blijven van een veilige manier om hun antidepressiva etc. te stoppen. Dat heeft schrijnende gevolgen voor henzelf, hun naasten en verstrekkende nadelen voor de maatschappij (ziekteverzuim, ongevallen, agressie, suicide enz.)

We gaan er nog steeds vanuit dat er ergens een verstandige beleidsmaker opstaat die niet langer verantwoordelijk wil zijn voor al het onnodige leed wat patienten berokkend wordt en ervoor zorgt dat de vergoeding geregeld wordt.

Pauline Dinkelberg, voorzitter VA

 

Benzodiazepine tegen onttrekkingsklachten

Apeldoorn, 11 februari 2024

Is dat nou slim? Een extra pil gaan slikken omdat het stoppen met een andere pil niet lukt?

We horen het vaak; er worden ‘pammetjes’ (benzodiazepines) ingezet om de klachten van afbouwen (onttrekkingsverschijnselen) te onderdrukken.

Er zijn zelfs mensen die het aangeboden krijgen als package-deal; meteen bij de start van afbouwen een recept voor benzo’s om te gaan nemen als de klachten ondraaglijk worden.

Een aanpak die de suggestie geeft; ‘even snel doorpakken om je er doorheen te slepen’.

Vooropgesteld: als je geen oog meer dicht doet en/of een te grote afbouwstap nam en daar heftige klachten door krijgt is tijdelijk een benzodiazepine een logische, soms onvermijdelijke keuze.

Of zoals dokter Shipko zegt: ‘ Vaak kunnen ze langdurig met tussenpozen van niet meer dan twee keer per week worden gebruikt zonder afhankelijk te worden.’

Wij krijgen niet de indruk dat benzo’s tegen onttrekkingsklachten op deze manier worden ingezet. Mensen met klachten door afbouwen gebruiken ze elke dag en hebben vaak meer nodig op den duur.

Ze ruilen het ene probleem in voor het andere; je leest het ook in de commentaren onder het artikel

en hoort het in deze podcast 

Mark Horowitz, een psychiater met persoonlijke afbouw-ervaring vergelijkt het gaan slikken van benzo’s tegen klachten met ‘Robbing Peter to pay Paul’.

De hamvraag: hoe voorkom je dat er niets anders opzit dan benzo’s te gaan gebruiken met het risico dat je er niet meer vanaf komt?

  1. Bouw niet sneller af dan je lichaam en geest aankunnen; dus negeer klachten niet. Ga terug naar een dosis waarbij je nog goed voelde en ga pas verder als de klachten over zijn.
  2. Vervolg het afbouwen met een langzamer schema en kleinere doseringen, die naarmate je dichter bij de 0 mg komt, met kleinere percentages die je langer blijft aanhouden. (Hyperbole afbouw)
  3. Klachten zijn de graadmeter om tempo en doseringen te bepalen; maskeer ze niet om daarmee sneller te kunnen afbouwen. Je kunt er langdurige klachten aan overhouden.

Pauline Dinkelberg, voorzitter VA

Minister Helder licht Tweede Kamer verkeerd in?

Apeldoorn, 24 januari 2024

We stuurden minister Helder een ‘Verzoek om feitelijke onjuistheden in uw Kamerbrief ‘Stand van zaken
afbouwmedicatie antidepressiva januari 2024’ recht te zetten’.

Niet omdat we ’t zo lollig vinden om PostNL bij voortduring te spekken met al die aangetekende brieven, maar omdat we dagelijks de negatieve gevolgen zien van beleid waarbij het belang van de individuele patient die veilig antidepressiva wil afbouwen nog steeds niet centraal staat.

Afbouwen is maatwerk; zo simpel is het. Ooit een kleermaker meegemaakt die uw taille opmeet, 80 cm. opschrijft en dan zegt; ‘U krijgt een broek voor 100 cm. , want uit onderzoek bleek dat de meest voorkomende maat’.

Het TEMPO-onderzoek wordt in kamerbrieven telkens gebruikt om geen knopen door te hakken over de vergoeding.

Met dit onderzoek probeert ‘men’ (psychiaters?) op groepsniveau vast te kunnen stellen hoe de individuele patient zou moeten afbouwen. Een onmogelijke opgave.

De Nederlandse Zorgautoriteit heeft de minister geadviseerd het Zorginstituut Nederland te vragen een ‘duiding‘ te doen over de vergoeding van afbouwmedicatie.

De minister weigert dit te doen; onbegrijpelijk; want duidelijkheid is iets waar patienten en zorgverleners behoefte aan hebben.

 

Pauline Dinkelberg., voorzitter VA

 

Vergoeding Afbouwmedicatie in 2024

Apeldoorn, 9 december 2023

‘It ’s the season’; ook voor een eventuele overstap naar een andere zorgverzekeraar.

Als u overweegt om uw medicatie; zoals antidepressiva, antipsychotica, slaap-en kalmeringsmiddelen, anti-epileptica of opioide pijnstillers, af te gaan bouwen, is het raadzaam om de nieuwste informatie over vergoeding taperingstrips te lezen.

Als u op zoek bent naar de meest veilige methode die wetenschappelijk bewezen effectief is, bent u aangewezen op de afbouwmedicatie in taperingstrips.

Dat wil niet zeggen dat ándere methodes voor u niet kunnen werken! 

De lagere doseringen, om onttrekkingsklachten te vermijden, die in taperingstrips zitten, vindt u gedeeltelijk ook via andere apotheken of ‘grootbereiders’.

Het gaat dan om bijv. paroxetine 1 mg. Met behulp van taperingstrips echter is het mogelijk om t/m 0,1 mg te gaan.

Daarmee kunnen afbouwstappen gezet worden die zo klein zijn dat 70% van de mensen die al eerder probeerden af te bouwen, er in slagen te stoppen met de medicatie.

Uit onderzoek is gebleken dat langzaam en met kleine minderingen afbouwen doorslaggevend is voor dit succes.

(Een glijbaan i.p.v. een trap)

Andere mogelijkheden om af te bouwen vindt u hier.

Let op: we krijgen berichten over apothekers die uit zichzelf geen informatie geven over de mogelijkheden;

  • Bestellen van bereidingen bij een ‘grootbereider’  zoals Ceban, Fagron enz.
  • Taperingstrips

Tip: Ga van tevoren na of uw afbouwmedicatie vergoed wordt!  En of u een machtiging nodig hebt daaarvoor.

         Als het gaat om deze antidepressiva; vraag dan of ook de tussendoseringen vergoed worden en hoe lang het

         traject mag duren.

        Ook belangrijk; krijgt u alsnog taperingstrips vergoed als het schema (tabel 3) niet werkt bij u, omdat u klachten

         krijgt? *1 Of moet u weer retour laagste ‘gewone’ dosering?

Bedenk dat telefonische toezeggingen geen garantie blijken te zijn! Vraag altijd om schriftelijke bevestiging.

We hebben onlangs alle zorgverzekeraars aangeschreven met de vraag of en wat zij vergoeden; jammer genoeg kregen we alleen een reactie van Zilveren Kruis.

Onderzoeken en andere initiatieven;

Hulp nodig? Meer informatie?  Mail ons via info@verenigingafbouwmedicatie.nl

Wilt u advies van de apotheker die taperingstrips maakt? (10 jaar ervaring!)

 

*1 Doorgaan met afbouwen bij klachten is niet verstandig!

Klachten tijdens afbouwen wijzen meestal niet op een terugval, maar op onttrekkingsverschijnselen. Ga terug naar de dosering waarbij nog geen klachten optraden en continueer dit bijv. 2 – 4 weken (zo nodig m.b.v. stabilisatiestrip) totdat de klachten verdwenen zijn en de volgende stap gezet kan worden. Kies eventueel voor een langzamer schema.

*2 Hoewel in de folder van deze poli staat dat taperingstrips tot de mogelijkheden behoren, weten we dat de aldaar

werkzame prof. Vinkers zegt deze niet voor te schrijven. Vraag het na! En ook of u de strips zelf moet betalen.

 

Pauline Dinkelberg. voorzitter VA

Vergoeden tabel 3 van Multidisciplinair Document ‘Afbouwen SSRI’s & SNRI’s’

Apeldoorn, 13 oktober 2023

 

Wie antidepressiva wil afbouwen op een manier die door zorgverzekeraars wordt vergoed, kan dat doen volgens tabel 3 van het Multidisciplinair Document ‘Afbouwen SSRI’s & SNRI’s.

(Uw behandelaar en/of apotheker is over deze mogelijkheid geïnformeerd op 12 oktober jl.)

Welke antidepressiva vallen daaronder?

  • Citalopram (CIT), Escitalopram (EsCIT), Fluvoxamine (FLV), Paroxetine (PAR), Sertraline (SER), Duloxetine (DUL), Venlafaxine (VLX)

Hoe kom ik aan afbouwmedicatie volgens tabel 3?

Kijk onder ‘ Tabel 3- afbouw per week’

Wat doe ik als ik klachten krijg?

  • Ga nooit door met afbouwen bij klachten; ze worden niet vanzelf minder als u nóg meer afhaalt van uw dosering!
  • Blijf een week of vier op de dosis ‘hangen’ waarbij u zich nog goed voelde
  • Gebruik benzodiazepines in geval van slaapproblemen incidenteel en kortdurend
  • Andere onttrekkingsklachten moet u zien als teken dat u te snel, met te grote stappen afbouwt
  • Als de klachten over zijn, kunt u : – (voorlopig) deze dosis blijven gebruiken

– verder gaan met afbouwen, maar langzamer en met kleinere stappen

  • Als tempo te snel en doseringen te groot zijn van tabel 3 :   – vragen om kleinere doseringen
  • Kan uw eigen apotheek daar niet voor zorgen? Overweeg dan taperingstrips 

(Afbouwadvies aanvragen; zie ook hier)

Hoe zit het met vergoeding?

  • Tabel 3 wordt vergoed
  • DSW en ENO vergoeden ook andere schema’s in taperingstrips
  • Daarvoor heeft u een machtiging nodig
  • Andere zorgverzekeraars moeten die vergoeden als blijkt dat tabel 3 voor u niet geschikt is

Met vragen kunt u te allen tijde bij ons terecht; via info@verenigingafbouwmedicatie.nl

*Van eigen apotheker: sommige apothekers bereiden zelf (zeldzaam)

*Via eigen apotheker: deze bestelt de benodigde afbouwmedicatie bij een ‘grootbereider’

*Via Transvaal Apotheek te Den Haag; zie https://www.transvaalapotheek.nl/

 

Pauline Dinkelberg, voorzitter VA

50Plus-beurs 2023

Apeldoorn, 10 september 2023

1. De snelste route naar de beste (bewezen effectief, veilig) afbouwmethode is het invullen van het adviesfomulier

Wat doe ik ermee?

Ik weet niet hoe ik het moet invullen; mail naar info@verenigingafbouwmedicatie.nl

2.  Waar vind ik informatie over afbouwen?  Op deze website en hier

3.  Mijn arts zegt er geen verstand van te hebben; wat kan ik doen?

– het gratis boek ‘Minder Slikken’ aanbevelen

– verwijzen naar deze website en informatie voor artsen

– wetenschappelijk bewijs taperingstrips

– zo nodig leveren wij informatie op maat; mail naar info@verenigingafbouwmedicatie.nl

4. Mijn arts of apotheker vragen of ik mee wil doen aan onderzoek; waar moet ik op letten?

5. Waar kan ik terecht met afbouwklachten/onttrekkingsklachten?   Mail ons via info@verenigingafbouwmedicatie.nl

Elke dag binnen 24 uur reactie.

6. Wat kan ik alvast doen bij klachten?

– ga niet verder met afbouwen

– blijf op de dosis (of ga ernaar terug; behalve bij benzodiazepines!) waarbij het nog goed ging

– overleg met uw arts over bestellen stabilisatiestrips   www.taperingstrip.nl

– houd dit 2-4 weken vol (eventueel m.b.v. stabilisatiestrips)

– ga pas verder met afbouwen als klachten over zijn

– in een nog langzamer tempo met nog kleinere doseringen

– pas op met benzo’s! Ze ontnemen het zicht op de klachten waardoor u ongemerkt te snel kan gaan én langdurig

gebruik is lastig te ontwennen

 

Vragen te allen tijde welkom!  Hoe u ook afbouwt of wilt afbouwen.

Pauline Dinkelberg, voorzitter

Stoppen met pillen

Steeds meer dokters willen wel helpen met het afbouwen van medicijnen als antidepressiva, maar weten niet goed hoe ze dat aan moeten pakken; ook omdat ze er te weinig ervaring mee hebben.

Gelukkig kunt u als patiënt een belangrijke eerste stap zetten door alvast het adviesformulier in te vullen, waarmee een ervaren apotheker een voor u passend traject kan adviseren.

Werkwijze:

  1. Print het formulier uit* (opent in een nieuw venster)
  2. Vul het in
  3. Maak een scan en stuur die door naar uw dokter
  4. Of neem het mee als u een afspraak hebt
  5. Uw arts kan bij akkoord een handtekening en stempel plaatsen
  6. Stuur het vervolgens naar het adres onderaan het formulier
  7. U of uw arts krijgen het advies, waarna de benodigde recepten van www.taperingstrip.nl
    geschreven en gefaxt/gescand en gemaild kunnen worden naar de Regenboogapotheek
  8. U ontvangt de medicatie via de post

*U vindt het ook op pag. 3 van de betreffende bestelset op www.taperingstrip.nl

Wij kunnen ons voorstellen dat u vragen heeft of tijdens het afbouwen zal krijgen;
mail ons via info@verenigingafbouwmedicatie.nl en u ontvangt elke dag binnen 24 uur antwoord.

 

Belangrijk: onverhoopte klachten tijdens afbouwen zijn reden om het schema aan te passen.

Blijf er niet mee doorlopen! Maar ga terug naar de dosis waarbij het nog goed ging en houd dat 2-4 weken vol. Overleg met uw dokter en vraag om een recept voor een ‘stabilisatiestrip’.

Deze vindt u ook via de bestelset van uw medicatie op www.taperingstrip.nl

Na deze periode kunt u verder met afbouwen in een langzamer tempo.

Krijgt u klachten buiten kantooruren? Mail ons en we denken met u mee.

Het is handig als u bij de start een ‘short cut’ (telefonisch- of online consult) met uw dokter afspreekt, zodat u snel uw schema kunt aanpassen.

 

Veel afbouwinformatie is ook te vinden via www.vergoedingafbouwmedicatienu.nl